Od 2015 roku współpracujemy z mieszkańcami Wilamowic wspierając ich w zachowaniu i rozwoju unikalnego dziedzictwa miejscowości, w tym jednego z najbardziej zagrożonych języków Europy – wymysiöeryś. W serii krótkich wpisów chcemy Wam opowiedzieć  o tym, czym zainspirowali nas Wilamowianie i co z tego wynikło. Na pierwszy ogień – Dȧj noma.

Mieszkańcy Wilamowic do dziś używają rozbudowanego systemu przydomków, które bywają popularniejsze niż nazwiska. Wystarczy zajrzeć na Facebooka, aby przekonać się, że młodzi Wilamowianie przedstawiają się lokalnymi wersjami swoich imion –  nasi przyjaciele ze Stowarzyszenia Wilamowianie to Jüśja Fum Biöetuł (Justyna Majerska), Tiöma Fum Dökter (Tymoteusz Król) oraz Råfåł Schneider Fum Pejter (Rafał Sznajder).

Skąd wzięły się te przydomki?  Ze względu na swoją odrębność kulturową Wilamowianie przez długi czas zawierali związki małżeńskie głównie we własnym gronie. W konsekwencji kilka nazwisk stało się bardzo popularnych – do takich należały m.in. nazwiska Fox, Biba czy Rosner, przez co konieczne było inne identyfikowania znajomych osób. Tak powstały przydomki – używane częściej niż nazwiska. Mogły one pochodzić od imion rodziców lub krewnych, wykonywanych zajęć, zawodów czy piastowanych funkcji. Przydomki można było dziedziczyć lub przejąć np. od rodziny męża lub żony. Z czasem rozbudowywały się – w niektórych przypadkach nawet do czterech członów.  Dopiero w XX wieku, a szczególnie po II wojnie światowej przydomki zaczęły tracić swoje dawne znaczenie – popularniejsze stawały się małżeństwa z osobami spoza miejscowości,  przybywało też nowych mieszkańców osiedlających się w Wilamowicach a wraz z nimi – nowe nazwiska.

Nie chcielibyście wiedzieć, jak brzmiałoby Wasze imię z przydomkami po wilamowsku? My chcieliśmy i dlatego nie zwlekając długo  stworzyliśmy generator wilamowskich przydomków – Dȧj noma, co oznacza po prostu „twoje imię”. Wejdźcie na stronę i sprawdźcie sami: dajnoma.wilamowice.pl.

Nasza aplikacja wystąpiła m.in. w Teleekspresie, 02.03.2016, od 00:13:30,
a także w Gazecie Wyborczej, w artykule Pod Bielskiem-Białą usłyszysz mowę rzadką jak białe tygrysy,

Wpis powstał w ramach projektu #Wilamowicemówią.

Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Projekt wspiera Sklep Podróżnika